Abstrakt
Мақолада вояга етмаган жабрланувчиларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатларини таъминлашда тергов органлари фаолияти самардорлигини ошириш масалалари таҳлил қилинган. Амалдаги қонунчилик ҳамда соҳа мутахассислари мулоҳазаларининг таҳлили натижасида, тергов жараёнларида аниқ, тизимли тартиб-қоидаларнинг мавжуд эмаслиги вояга етмаган жабрланувчиларнинг қонуний манфаатларини етарли даражада таъминланмаслилига олиб келаётган омиллар аниқланган. Филиппин, АҚШ ва Канада тажрибаси асосида болаларга мос, психо-эмоционал ҳолатни ҳисобга олувчи ёндашувлар ўрганилган.
Халқаро стандартлар таҳлили асосида вояга етмаган жабрланувчиларни сўроқ қилиш учун махсус йўриқнома ишлаб чиқиш зарурати асосланган. Вояга етмаган жабрланувчиларни терговчилар томонидан сўроқ қилишнинг замонавий ва самарали усулларига доир йўриқнома ишлаб чиқиш бўйича тавсиялар келтирилиб, бундай ҳужжатнинг амалиётда қўлланилиши терговнинг самарадорлигини ошириш ва болалар ҳуқуқларини кафолатлашда муҳим аҳамият касб этади.
Библиографические ссылки
Ўзбекистон Республикасининг 14.05.2020 йилдаги “Ўзбекистон Республикасининг Жиноят-процессуал кодексига жиноят процессида иштирок этувчи фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини муҳофаза қилишни кучайтиришга қаратилган ўзгартишлар ва қўшимча киритиш тўғрисида”ги ЎРҚ-617-сон Қонуни. Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 15.05.2020 й., 03/20/617/0585-сон // URL: https://lex.uz/uz/docs/4812289.
Улуғбек Ибрагимов, жиноят ишлари бўйича Жиззах шаҳар суди судьяси // URL: https://old.sud.uz/ccr_slider/ гувоҳ-жабрланувчи-ва-жиноятдан-жабр-к/.
Дилшод Тожибоев, Жиноят ишини юритиш жараёнида вояга етмаганларнинг ҳимоясини янада такомиллаштириш зарурияти // URL: https://old.sud.uz/2204-3/.
Эргашев Э.У. Ички ишлар идоралари ходимларининг ҳуқуқий маданияти ва инсон ҳуқуқлари ҳимояси. Янги Ўзбекистоннинг янги Конституцияси: Республика илмий-амалий конференция тўплами / Масъул муҳаррир техника фанлари номзоди, доцент О.Т.Ахмедов. – Т.: Ўзбекистон Республикаси ИИВ Малака ошириш институти, 2023. – 256 б.
Эралиев А.Б. “Ички ишлар органларида кадрлар билан ишлаш фаолияти самарадорлигини ошириш: тизимли
таҳлил ва таклифлар”. Ўзбекистон Республикаси ИИВ Академиясининг ахборотномаси. — 2021. — № 2 (49). Б 35.
Ботаев М.Дж., Муминов М.Э. “Далилларни процессуал расмийлаштириш жараёнини такомиллаштириш”. Ўзбекистон Республикаси ИИВ Академиясининг ахборотномаси. — 2021. — № 2 (49). Б 57.
БМТнинг “Жабрланган болалар ва жиноят гувоҳлари билан боғлиқ ишлар бўйича одил судлов тўғрисида”ги йўриқномаси, 13-банд // URL: https://www.un.org/en/ecosoc/docs/2005/resolution%202005-20.pdf.
The National Institute of Child Health and Human Development (NICHD) Protocol // URL: https://nichdprotocol. com/the-nichd-protocol/.
Lamb ME, Orbach Y, Hershkowitz I, Esplin PW, Horowitz D. A structured forensic interview protocol improves the quality and informativeness of investigative interviews with children: a review of research using the NICHD Investigative Interview Protocol. Child Abuse Negl. 2007 Nov-Dec; 31(11-12) // URL: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/
PMC2180422/.
Ang batas noong 2004 sa paglaban sa karahasan laban sa Kababaihan at kanilang mga anak, blg // URL: https://
www.officialgazette.gov.ph/2004/03/08/republic-act-no-9262-s-2004/.
Advanced Practice In Forensic Interviewing Of Children Training. The Canadian Child Abuse Association (CCAA)
// URL: https://ccaa.org/ccaa-training-forensic/.
National Association Of Certified Child Forensic Interviewers // URL: https://www.naccfi.com/.
Michael Lamb, Margaret-Ellen Pipe, Yael Orbach, Craig B. Abbott, Heather Stewart. “Do Best Practice Interviews with Child Abuse Victims Influence Case Processing?”. 2006-IJ-CX-0019. November 2008 // URL: https://www.ojp.gov/ pdffiles1/nij/grants/224524.pdf.