Pdf

Kalit so‘zlar

shovqin bilan ifloslanish, qulay atrof-muhitga bo‘lgan huquq, sog‘liq-salomatlik, shovqin nazorati, shovqin standartlari, shovqinsiz muhit, shovqinni o‘lchash tizimi, barqaror rivojlanish.

Как цитировать

TURDIYEV, B. (2025). SHOVQIN VA INSONNING QULAY ATROF-MUHITGA BO‘LGAN HUQUQI. ЮРИСТ АХБОРОТНОМАСИ, 6(4), 32–41. Retrieved from https://yuristjournal.uz/index.php/lawyer-herald/article/view/1123

Abstrakt

Shovqin insonning hayot sifati va salomatligiga salbiy ta’sir ko‘rsatadigan jiddiy muammodir. Tadqiqotlarga ko‘ra 10-15 foiz insonlar shovqinga yuqori sezgir bo‘lib, bu stress, uyqu buzilishi va eshitish qobiliyatini yo‘qotish kabi turli kasalliklarga olib kelishi mumkin. Atrof-muhitni muhofaza qilish bo‘yicha Yevropa agentligi shovqinni havoning ifloslanishidan keyingi ikkinchi muhim ekologik muammo sifatida ta’kidlaydi. Qulay atrof-muhitga
bo‘lgan huquq nafaqat toza havo, suv va oziq-ovqatga ega bo‘lishni, balki shovqinni samarali nazorat qilishni ham o‘z ichiga oladi. Ushbu maqolada shovqin, uning salbiy oqibatlari va uni yumshatish choralari bilan bog‘liq milliy va xalqaro standartlar, xorijiy davlatlar qonunchiligi va amaliyoti ko‘rib chiqiladi. Qulay va shovqinsiz atrof-muhitni ta’minlash uchun huquqiy va institutsional mexanizmlarni yaratish muhimligi ta’kidlanadi. Maqola shovqin monitoringi milliy tizimini yaratish, shovqin ma’lumotlariga kirishni yaxshilash, shovqinning ta’sir qilish vaqti bo‘yicha me’yoriy hujjatlar va standartlardagi qarama-qarshiliklarni bartaraf etish, shuningdek, transport va qurilish kabi sohalarda shovqin me’yorlariga rioya qilishga oid tashabbuslarni ilgari suradi.

Pdf

Библиографические ссылки

The Danish Environmental Protection Agency, Recommended noise limits, https://eng.mst.dk/industry/

noise/recommended-noise-limits.

Report from the Commission to the European Parliament and the Council on the implementation of the

Environmental Noise Directive in accordance with Article 11 of Directive 2002/49/EC.

Yadav, D., Garg, N., Gautam, C., Agarwal, R., Yadav, S. (2025). Noise Pollution: The Silent Intruder to

Health and Well-Being. In: Garg, N., Gautam, C., Rab, S., Wan, M., Agarwal, R., Yadav, S. (eds) Handbook of

Vibroacoustics, Noise and Harshness. Springer, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-97-8100-3_63.

Report of the Special Rapporteur on the human right to a clean, healthy and sustainable environment,

Overview of the implementation of the human right to a clean, healthy and sustainable environment, 2024,

A/79/270, https://docs.un.org/en/A/79/270.

Compendium of WHO and other UN guidance in Health and Environment, 2024 update.

Kariuki Muigua, Addressing Noise Pollution for a Clean and Healthy Environment in Kenya, 2023. Journal

of Conflict Management and Sustainable Development, Vol 10(3), https://ssrn.com/abstract=4582470.

N.Manojkumar, K.Basha and B.Srimuruganandam, Assessment, Prediction and Mapping of Noise Levels

in Vellore City, India, 2019, 6 Noise Mapping 38, p.40.

Kumar, Brind & Oberoi, Sharad & Goenka, Akash, A brief review of the legislative aspects of noise pollution.

Conference: Proceedings of Workshop on Environmental Pollution: Perspectives and Practices, 2004.

World Health Organization, Environmental Noise Guidelines for the European Region, 2018, https://

www.who.int/europe/publications/i/item/9789289053563.

EU Environmental Noise Directive 2002/49/EC.

EU Regulation 2020/740 of the European Parliament and of the Council on tyre labelling.

Core values for a healthy living environment, https://ggdghor.nl/onderwerp/gezondeleefomgevingkernwaarden/.

Environmental Act (Omgevingswet) https://wetten.overheid.nl/BWBR0037885/2024-01-01.

Environmental Quality Decision (Besluit kwaliteit leefomgeving) https://wetten.overheid.nl/BWBR0041313.

Environmental Buildings Decree (Besluit bouwwerken leefomgeving), https://wetten.overheid.nl/BWBR0041297/2025-01-01.

Framework Act on Environmental Policy, Act No. 19208, 2022, Article 3, https://elaw.klri.re.kr/eng_service/lawView.do?hseq=62237&lang=ENG.

School Health Act, No. 18462, 2021, https://elaw.klri.re.kr/eng_service/lawView.do?hseq=59791&lang=ENG.

Noise and Vibration Control Act, No. 19150, 2022, https://elaw.klri.re.kr/eng_service/lawView.do?hseq=61844&lang=ENG.

Nuraisyah Chua Abdullah, Going Green in Urbanisation Area: Environmental Alternative Dispute Resolution as an Option, Procedia - Social and Behavioral Sciences, Volume 170, 27 January 2015, p.402.

Act on Environmental Dispute Mediation and Environmental Damage Remedy, No. 17985, 2021, https://elaw.klri.re.kr/eng_service/lawView.do?hseq=56464&lang=ENG.

Seoul Metropolitan Government Environmental Dispute Mediation and Relief Committee, Statistics,

https://edc.seoul.go.kr/index.do?nMenuCode=36.

B.Turdiyev, Insonning qulay atrof-muhitga bo‘lgan huquqini ta’minlashda yashil zonalar va ochiq suv

havzalarining ahamiyati, Huquq va burch+, 2025-yil 2-son, 147 – 158.

Jinoyat ishlari bo‘yicha sudlar tomonidan internet tarmog‘ida e’lon qilingan ma’muriy huquqbuzarliklar

to‘g‘risidagi sud qarorlari, 2025, https://public.sud.uz/report/CONFLICT.

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 24-yanvardagi 22-son qarori bilan

tasdiqlangan Ko‘p kvartirali uylardagi yashash uchun mo‘ljallanmagan joylardan foydalanish tartibi to‘g‘risidagi

nizom, https://lex.uz/docs/-260440. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2021-yil 15-oktabrdagi

-son qarori bilan tasdiqlangan Ko‘p kvartirali uyning yerto‘lasidan foydalanish tartibi to‘g‘risidagi nizom,

https://lex.uz/docs/-5680686.

O‘zbekiston Respublikasining amaldagi sanitariya qoidalari, me’yorlari va gigiyena me’yorlari ro‘yxati,

05.2025 yil holatiga. https://gov.uz/oz/sanepid/pages/sanitariya-va-gigiena-me-yorlari-hamda-qoidalari.

Шум авиационный, Допустимые уровни шума на территории жилой застройки и методы

его измерения, 2015. https://meganorm.ru/Data2/1/4293769/4293769914.pdf. Шум авиационный,

Допустимые уровни шума на территории жилой застройки и методы его измерения, 1990, https://docs.

cntd.ru/document/1200009617.

Xalq so’zi, Sanepidqoʻmita aholini sutkaning soat 23:00 dan 06:00 gacha boʻlgan vaqt oraligʻida

“qoʻriqlaydi” – qonun loyihasi, 2024-yil 20 avgust, https://xs.uz/uzkr/117613.