Аннотация
В данной статье проводится всесторонний анализ правовых основ правил возврата и обмена товаров
в электронной торговле на основе законодательства Республики Узбекистан с учетом опыта зарубежных
стран. Основная цель работы заключается в изучении механизмов защиты прав потребителей при
дистанционной купле-продаже, выявлении проблем, возникающих при применении действующих норм,
и выработке конкретных научно-практических предложений по совершенствованию системы возврата
товаров. В ходе исследования использованы методы правового анализа, сравнительно-правовой анализ,
статистический подход и изучение реальных кейсов. Результаты показывают, что, несмотря на наличие
нормативной базы, соответствующей международным стандартам, процедура возврата и обмена товаров в электронной коммерции в Узбекистане недостаточно автоматизирована и слабо интегрирована в платформенные системы. Научная новизна статьи состоит в том, что на основе сравнения узбекской практики с моделями США, ЕС и Китая разработаны предложения по цифровизации механизма возврата, внедрению прозрачных электронных процедур и созданию единой платформы для мониторинга соблюдения прав потребителей в сфере электронной торговли.
Библиографические ссылки
Elektron tijorat to‘g‘risidagi O‘RQ 792 (Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 30.09.2022-y.,
/22/792/0870-son; 17.04.2025-y., 03/25/1057/0351-son) https://lex.uz/docs/-6213382
Iste’molchilarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni, 26.04.1996
yildagi 221-I-son https://lex.uz/docs/-4704#-4714
O‘zbekiston Respublikasida chakana savdo qoidalarini hamda O‘zbekiston Respublikasida umumiy
ovqatlanish mahsulotlarini (xizmatlarini) ishlab chiqarish va sotish qoidalarini tasdiqlash to‘g‘risidagi
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarori, 13.02.2003 yildagi 75-son. https://lex.uz/docs/-
“Elektron tijorat to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish
haqida O‘zbekiston Respublikasining Qonuni, 22.05.2015 yildagi O‘RQ-385-son. https://lex.uz/docs/-2650293
AQSH tajribasi https://www.tidio.com/blog/ecommerce-return-policy/
Yevropa Ittifoqi direktivasi http://data.europa.eu/eli/dir/2011/83/oj
Xitoy qonunlari to‘plami — https://www.gov.cn
Xitoy iste’molchi huquqlari — https://english.beijing.gov.cn/consuminginbeijing/.
To‘lovlar va to‘lov tizimlari to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasining Qonuni, 01.11.2019 yildagi O‘RQ-
-son https://lex.uz/docs/-4575786
O‘zbekiston Respublikasi hududida bank kartalarining chiqarilishi va muomalada bo‘lishi qoidalari
to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvining qarori, 03.04.2021 yilda ro‘yxatdan
o‘tgan, ro‘yxat raqami 3294 https://lex.uz/docs/-5355601
Amazon siyosati → tidio.com yoki rather-be-shopping.com saytidagi qaytarish siyosati
Taobao – Xitoy e-commerce qaytarish siyosati → gov.cn yoki howtotao.com