PDF

Kalit so‘zlar

рақамли актив, криптоактив, блокчейн, виртуал мулк, виртуал валюта, криптовалюта, токенлар.

Abstrakt

Рақамли активларнинг эгаси уларга виртуал маконда эгалик қилиши, улардан фойдаланиши ва кейинчалик моддий фойда олган ҳолда, тасарруф этиши мумкинлигига таяниб реал мулкка хос белгиларни ўзида мавжуд деб ҳисоблайди. Ўзбекистон Республикаси амалдаги қонунчилигида рақамли активларни ҳуқуқий тартибга солишда бартараф этиш зарур бўлган бўшлиқлар мавжуд. Хусусан, Ўзбекистон Республикаси қонунчилигига “рақамли активлар” атамасини аниқлаштириш ва кенгайтириш, уларнинг виртуал мулк (мулкий ҳуқуқлар) ва мулкий ҳуқуқларга боғлиқ виртуал шахсий номулкий неъматлар ва ҳуқуқларга ажратадиган янги таснифини жорий этиш ва уларни ҳуқуқий тартибга солишга доир тегишли ўзгартиришлар киритиш зарур. “Рақамли активлар” ёки “иқтисодий активлар” концепцияси хорижий давлатларнинг бир қатор норматив ҳужжатларида ўз ифодасини топганлиги биз учун яхши хорижий тажриба саналади. “Виртуал мулк” атамасини қонунчиликдаги таърифи мавжуд эмас. Бундан ташқари “рақамли ҳуқуқлар (рақамли актив)”, “рақамли объект”, “виртуал мулк”, “виртуал ўйин мулки” тушунчаларини бир-биридан фарқлаш керак. Рақамли активларни тартибга солиш учун фуқаролик қонунчилигидан фойдаланиш, ҳатто келгусидаги ислоҳотларни ҳисобга олган ҳолда, тарқоқ бўлиб қолмоқда ҳамда яқин келажакда блокчейн технологияси жадал ривожланиш ва интеграцияни ҳисобга олган ҳолда ҳам, унинг асосида рақамли молиявий активларни яратиш, жорий этиш ва улардан фойдаланиш амалиёти амалга оширишда, рақамли молиявий активлар бажариши мумкин бўлган барча функцияларни ҳисобга олмайди. Ушбу мақолада муаллиф томонидан миллий ва халқаро ҳуқуқий доктрина ва тажриба Ўзбекистон қонунчилигида рақамли активнинг ҳуқуқий мақомини аниқлашга қаратилган таҳлиллар ўтказилиб, миллий қонунчиликни такомиллаштиришга қаратилган таклифлар илгари сурилган.

PDF

Библиографические ссылки

1. Савицкая К. Д. Цифровые активы: теория и правовое регулирование на примере Соединенных Штатов Америки //Вестник Полоцкого государственного университета. Серия D, Экономические и юридические науки. – 2015. – С. 75-77.

2. Цифровое право : учебник / [Егорова М. А., Блажеев В. В.]; Под общ. ред. В. В. Блажеева, М. А. Егоровой. Москва : Проспект, 2020. 640 с

3. Александрова Н. С. Соотношение понятий «цифровые права», «цифровая валюта» и «цифровой финансовый актив» //Вестник Московского университета МВД России. – 2021. – №. 6. – С. 28-31.

4. Рожкова, М. А. Является ли цифровое право отраслью права и нужно ли ожидать появления Цифрового кодекса? // Хозяйство и право. 2020. № 4. С. 3‒13.

5. Савельев, А. И. Криптовалюты в системе объектов гражданских прав // Закон. 2017. № 8. С. 136‒154

6. Гаврилов, В. Н., Рафиков, Р. М. Криптовалюта как объект гражданских прав в законодательстве России и ряда зарубежных государств // ВЭПС. 2019. № 1. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/kriptovalyuta-kak-obekt-grazhdanskih-prav-v-zakonodatelstve-rossii-i-ryada-zarubezhnyh-gosudarstv; Конобеевска, И. М. Цифровые права как новый объект гражданских прав // Изв. Сарат. ун-та Нов. сер. Сер. Экономика. Управление. Право. 2019. № 3. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/tsifrovye-prava-kak-novyi-obekt-grazhdanskih-prav

7. Александрова Н. С. Соотношение понятий «цифровые права», «цифровая валюта» и «цифровой финансовый актив» //Вестник Московского университета МВД России. – 2021. – №. 6. – С. 28-31.

8. Кучеров, И. И. Законное платежное средство как категория финансового права // Журнал российского права. 2014. № 8 (212).

9. Agnessa O. Inshakova, Ludmila A. Chegovadze, Tatyana V. Deryugina. Legal realisation of information technology activities of the government-owned corporations : automation of management and control // IOP Conference Series : Materials Science and Engineering. Issue 1, 20 March 2019. Vol. 483

10. Маилян, С. С., Миронов, А. Л. Некоторые вопросы по повышению эффективности государственного управления // Вестник Московского университета МВД России. 2014. № 9. URL: https://cyberleninka.r u/ar ticle/n/nekotor ye-voprosy-po-povysheniyueffektivnosti-gosudarstvennogo-upravleniya

11. Perrone, M. What happens when we die: estate planning of digital assets / M. Perrone // CommLaw Conspectus [Electronic resource]. - 2012. - Т. 21. - Mode of access: Http://commlaw.cua.edu/res/docs/21-1/Perrone.pdf.

12. Beier, J.C. The Digital Asset Dilemma / J.C. Beier, S. Porter // NYSBA Trusts and Estates Law Section Newsletter [Electronicresource]. - 2013. - Vol. 46, - № 2. - Mode of access: http://www.mcglawyer.com/pdf_files/ TrustsandEstatesSummer2013.pdf

13. Moncur, W. Digital Inheritance / W. Moncur, A. Waller // RCUK Digital Futures [Electronic resource]. - 2010. - Mode of access: http://www.computing.dundee.ac.uk/staff/wmoncur/publications/2010-rcuk digital Futures.pdf

14. Lastowka, G. Living and Dying in a Virtual World / G. Lastowka, T. Hall [Electronic resource]. - 2013. - Mode of access: http://lastowka.rutgers.edu/files/2013/10/Lastowka.pdf

15. Sherry, K. What Happens to Our Facebook Accounts When We Die?: Probate Versus Policy and the Fate of Social-Media Assets Postmortem / K. Sherry // Pepp. L. Rev [Electronicresource]. - 2012. - Т. 40. - Mode of access: http://digitalcommons.pepperdine.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1726&context=plr

16. Chambers, J. Family Gets GI's E-Mail / J. Chambers // Detroit News, Apr. 21, 2005, at 1 [Electronic re¬source]. - 2005. - Mode of access: www.justinellsworth.net/email/detnewsapr.htm

17. Darrow, J.J. Email Is Forever... Or Is It? / J.J. Darrow, G.R. Ferrera // J. Internet L. No. - 2008. - Т. 11. - С. 10, 1, 18 [Electronic resource]. - 2008. - Mode of access:http://www.digitalestateplanning.com/

18. Tracy, S. Family, lawmakers push for Facebook changes following son's suicide / S. Tracy // [Electronic resource]. - 2013. - Mode of access: http://wtvr.com

19. Kirk, D.S. On human remains: Values and practice in the home archiving of cherished objects / D.S. Kirk, A. Sellen // ACM Trans. Comput. - Hum. Interact. - № 17(3). - 2010 [Electronic resource]. - 2013. - Mode of access: http://doi.acm.org/10.1145/1806923.1806924.

20. Farwell, J. Death & digital data: What happens to what you leave behind? / J. F arwell // Computers & Electronics. - 2007. - № 18(9). - Р. 33-35

21. Blazer, C. The Five Indicia of Virtual Property (discussing the “five indicia” for determining what is a legally protectable digital asset) / C. Blazer [Electronic resource]. - 2006. - Mode of access: http://law.unh.edu/ assets/images/uploads/publications/pierce-law-review-vol05-no1-blazer_1.pdf.

22. Blazer, C. The Five Indicia of Virtual Property (discussing the “five indicia” for determining what is a legally protectable digital asset) / C. Blazer [Electronic resource]. - 2006. - Mode of access: http://law.unh.edu/ assets/images/uploads/publications/pierce-law-review-vol05-no1-blazer_1.pdf.

23. Dosch, N. Over View of Digital Assets: Defining Digital Assets for the Legal Community / N. Dosch [Electronic resource]. - 2010. - Mode of access: http://www.digitalestateplanning.com/.

24. Conner, J. Digital Life After Death: The Issue of Planning for a Person's Digital Assets After Death / J. Conner // Est. Plan. &Cmty. Prop. LJ. - 2010. - Т. 3 [Electronic resource]. - 2010. - Mode of access: http://heinonline.org/ HOL/LandingPage?handle=hein.journals/epcplj3&div=18&id=&page=.

25. Dosch, N. Over View of Digital Assets: Defining Digital Assets for the Legal Community / N. Dosch [Electronic resource]. - 2010. - Mode of access: http://www.digitalestateplanning.com/.

26. Act concerning access to decedents' electronic mail accounts: Senate Bill № 262 Public Act, June 24, 2005 № 05-136 [Electronic resource]. - 2005. - Mode of access: http://www.cga.ct.gov/2005/act/Pa/2005PA-00136- R00SB-00262-PA.htm. §§ 64.2-109; 110 Code of Virginia, July 1, 2013 // Legislative Information System [Electronic resource]. - 2013. - Mode of access: https://leg1.state.va.us/cgi-bin/legp504.exe

27. Resolve, to Study the Issue of Inheritance of Digital Assets House of Representatives: Legislative Document № 850 (HP 601), March 5, 2013 // State of Maine Legislature [Electronic resource]. - 2013. - Mode of access: http: //www.mainelegislature.org/legis/bills/getPDF.asp?paper=HP0601&item=1&snum=126.

28. Relating to digital property: Senate Bill, January 14, 2013, № 54 // Oregon State Legislature [Electronic resource]. - 2012. - Mode of access: https://olis.leg.state.or.us/liz/2013R1/Downloads/MeasureDocument/ SB54/ Introduced

29. Relating to digital property: Senate Bill, January 14, 2013, № 54 // Oregon State Legislature [Electronic resource]. - 2012. - Mode of access: https://olis.leg.state.or.us/liz/2013R1/Downloads/MeasureDocument/ SB54/ Introduced

30. Relating to digital property: Senate Bill, January 14, 2013, № 54 // Oregon State Legislature [Electronic resource]. - 2012. - Mode of access: https://olis.leg.state.or.us/liz/2013R1/Downloads/MeasureDocument/ SB54/ Introduced

31. Dosch, N. Over View of Digital Assets: Defining Digital Assets for the Legal Community / N. Dosch [Electronic resource]. - 2010. - Mode of access: http://www.digitalestateplanning.com/

32. Классификация // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона. - СПб., 18901907. - Т. 82. - 1058 с.

33. Tracy, S. Family, lawmakers push for Facebook changes following son's suicide / S. Tracy // [Electronic resource]. - 2013. - Mode of access: http://wtvr.com.

34. Cahn, N. Postmortem Life On-line / Cahn, N. // Probate & Property [Electronic resource]. - 2011. - Т. 25, № 4. - Mode of access: http://scholarship.law.gwu.edu/cgi/viewcontent.cgi.