PDF (Русский)

Kalit so‘zlar

bioetika, eng yangi biotibbiyot texnologiyalari, COVID-19 pandemiyasi, xabardor qilingan rozilik instituti, bemorlarning huquqlari, inson huquqlari, axloqiy jihatlar, vaqt bosimi rejimi, mavjud bo‘lgan barcha resurslarni adolatli taqsimlash, cheklash choralari, mavjudlik, kamsitmaslik.

Abstrakt

Ushbu maqolaning maqsadi bioetika fanining COVID-19 pandemiyasi davrida bemorlarning huquqlarini himoya qilishdagi rolini o‘rganishdir. Ushbu tadqiqotda bioetika zamonaviy biotibbiyot texnologiyalari rivojlanishi va inson salomatligiga tahdid davrida inson axloqini kuzatish vositasi sifatida qaraladi. Yangi avlodning inson huquqlari - somatik huquqlar rivojlanib borar ekan, bioetika fani tobora muhim rol o‘ynaydi. Hozirgi vaqtda somatik huquqlarning ham axloqiy, ham huquqiy jihatlarini qamrab oluvchi xalqaro standartlar mavjud emas. Insoniyat uchun zamonaviy tahdidlar, xalqaro standartlar va xorijiy tajribalar natijasida bioetika fani, bioetik normalarni ta’minlashda tobora muhim rol o‘ynamoqda. Ushbu maqolada biz pandemiya davrida bemorlarning zaif toifalari, oʻz huquqlarini himoya qilish muammolarini, shuningdek, ushbu muammolarni zamonaviy bioetika nuqtai nazaridan hal qilish muhimligini aniqlaymiz. Tadqiqotlar asosida bioetik me’yorlarni amalga oshirishning milliy mexanizmi bo‘lib xizmat qilishi mumkin bo‘lgan milliy axloq qo‘mitalari faoliyatini takomillashtirish mexanizmlari taklif qilinadi. Shunga ko‘ra, xalqaro huquq qo‘mitalar qarorlar qabul qilishda doimiy ishtirok etishini va o‘z vakolatlarini kengaytirish va qonun ijodkorligiga jalb qilish orqali bioetik muammolarni ko'rib chiqishni talab qiladi.

PDF (Русский)

Библиографические ссылки

1. П.Д.Тищенко. Что такое биоэтика? Биоэтика: вопросы и ответы М.: ЮНЕСКО, 2005. // URL: https://iphras.ru/uplfile/ethics/biblio/tish_bioeth.html;

2. N Gafurova, J Babaev. Review protecting the rights of the patient as a consumer of health services: International standards and national legislation - Journal of Critical Reviews, Vol 7, Issue 1, 2020, ISSN- 2394-5125© 2019 by Advance Scientific Research. This is an open-access article under the CC BY license // URL: (http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/) DOI: http://dx.doi.org/10.31838/jcr.07.01.34;

3. Диссертация Гафуровой Нозимахон Эльдаровны на соискание ученой степени доктора философии (PhD) по юридическим наукам, 12.00.10. на тему: «Развитие медицинского права в Республике Узбекистан путем имплементации международных норм», Ташкент, ТГЮУ, 2018 г.

4. Микиртичан Г.Л. Исторический аспект этико-правовых отношений в инфекционной патологии. В кн.: Этика инфекционной патологии. Под общей ред. О.И. Кубарь. СПб: ФБУН НИИЭМ имени Пастера, 2014.

5. Social Justice and Influenza. Bellagio/Italy, July 2006. URL: http://www. uninfluenza.org/node/82;

6. Den Exter A.P. International health law and ethics: basic documents. Maklu Pub., 2009. 487 p.; Khan K., Eckhardt R., Brownstein J.S., Naqvi R., Hu W., Kossowsky D., Scales D., Arino J., MacDonald M., Wang J., Sears J., Cetron M.S. Entry and exit screening of airline travelers during the A(H1N1) 2009 pandemic: a retrospective evaluation. Bull. WHO, 2013, vol. 91, no. 1–6, pp. 368–376; Stand on Guard for Thee. Ethical considerations in preparedness planning for pandemic influenza. A report of the University of Toronto Joint Centre for Bioethics. November 2005. // URL: http://www.jointcentreforbioethics.ca/people/documents/upshur_stand_guard.pdf;

7. Этика инфекционной патологии. Под общей ред. О.И. Кубарь. СПб.: ФБУН НИИЭМ имени Пастера, 2014. 116 с. [Ethics of infectious pathology. Ed. O.I. Kubar. St. Petersburg: St. Petersburg Pasteur Institute, 2014. 116 p. (In Russ.)];

8. Заявление в связи с пандемией COVID-19: глобальный взгляд на этические аспекты проблемы. Международный комитет по биоэтике [183], Всемирная комиссия по этике научных знаний и технологий [150] Год публикации :2020, SHS/IBC-COMEST/COVID-19 REV. // URL: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000373115_rus;

9. Stockpiling antivirals for pandemic influenza: the key ethical principles, prepared by ethics subcommittee of the advisory committee to the director. CDC November 28, 2007.

10. Апресян Р. ВЫЗОВЫ ПАНДЕМИИ И МЕДИЦИНА КАТАСТРОФ. Круглый стол в редакции журнала «Человек». Том 31 Выпуск №5.

11. Addressing ethical issues in pandemic influenza planning. World Health Organization. // URL: http://www.who.int/ethics/influenza_ project/en;

12. О.И.Кубарь. Этический Комментарий К COVID-19. Инфекция и иммунитет 2020, Т. 10, № 2.

13. Р. Р. Белялетдинов. Биоэтика и Covid-19: принцип автономии в режиме цейтнота. DOI: 10.17805/zpu.2020.4.9. // ЗНАНИЕ. ПОНИМАНИЕ. УМЕНИЕ 2020 — №4.

14. Попова О. Пандемия и фигура философа. ЭТИКА. АНТРОПОЛОГИЯ РИСКА. МЕДИЦИНА КАТАСТРОФ / Философия человека. ТОМ 31 № 6 (2020). // URL: https://chelovek.iphras.ru/article/view/5296.

15. Statement on Covid-19: Ethical considerations from a global perspective // Statement of the UNESCO International Bioethics Committee (IBC) and the UNESCO World Commission on the Ethics of Scientific Knowledge and Technology (COMEST). – 26 March 2020;

16. Ethical considerations in responding to the COVID-19 pandemic // Nuffield Council on Bioethics. – 17 March 2020.

17. Н Гафурова. Халқаро тиббиёт ҳуқуқи институционализациясида соғлиққа бўлган ҳуқуқнинг ривожланиши ва роли // Юрист ахборотномаси. Вестник юриста. № 6, том 1, 2020.